- Таны ууж байгаа эм ямар сөрөг нөлөөлөл үзүүлж байгааг мэдэх үү? -
Парацетамолийг өндөр тунгаар хэрэглэх нь элэгний үйл ажиллагаанд сөрөг үр дагавартай. Тетрациклинийг мөн их хэмжээгээр уувал шүд, ясанд нөлөөлдөг бол Гентамицин, Стрептоцинын их тун сонсгол муутгах аюултай. Түүнчлэн та бид гэдэс хямрахад хамгийн түрүүнд сонгон хэрэглэдэг фталазолыг олон улсад хэрэглэхээ болиод таван жил болжээ.
“Эм бол хор” гэж бид ярьдаг. Эмийг буруу хэрэглэвэл ямар ч сөрөг үр дагавар гарч болохыг дээр дурьдсан жишээнээс харж болно. Ялангуяа бид хүүхэд, багачууддаа өгөх эм, тарианд заавал мэргэжлийн эмчээс зөвлөгөө авч эмнээс үүдэх хор уршиг, сөрөг нөлөөллийг мэддэг байх ёстой.
АНТИБИОТИК ИХЭЭР ХЭРЭГЛЭХ НЬ АШИГТАЙ НЯНГ УСТГАЖ ДАРХЛААГ БУУРУУЛАХ ЭРСДЭЛТЭЙ
Бичил нянгийн гаралтай буюу антибиотик нь нян устгах үйлдэлтэй эмийн бэлдмэл бөгөөд нянгаар үүсгэгдсэн өвчний үед эмчийн зааврын дагуу туйлын болгоомжтой хэрэглэх шаардлагатай. Хэн нэгэн хүний зөвлөснөөр болон өөрөө дур мэдэн бүү хэрэглээрэй.
Антибиотикийг заасан хугацааны туршид гүйцэд хэрэглэхгүй өвчний зовиур арилмагц хэрэглэхээ боливол эмчилгээ дутуу хийгдэж, өвчин үүсгэгч нян дасан зохицож тухайн антибиотикт дасалтай болдог.
Түүнчлэн антибиотик нь зөвхөн өвчин үүсгэгч нянг устгаад зогсохгүй, хүний биед амьдардаг ашигтай нянгуудыг устгаснаар мөөгөнцөр, вирүс гэх мэт бусад төрлийн бичил биетэн үржих боломжийг бүрдүүлдэг байна.
Гентамицин, канамецин, стрептомицин, эритромицин, кларитромицин зэрэг антибиотикуудыг удаан хугацаагаар болон өндөр тунгаар хэрэглэхэд сонсголд муугаар нөлөөлдөг сөрөг талтай.
Манай иргэдийн дунд антибиотикийг буруу хэрэглэх нь түгээмэл байдаг. Тухайлбал, өвчин тусмагц хурдан эдгээхийн тулд, мөн ханиад томууны үед хэрэглэх нь нэлээд түгээмэл байдаг. Гэтэл антибиотик нь бүх өвчнийг эдгээдэггүй. Учир нь өвчний үүсгэгчид нь янз бүр байдаг бөгөөд антибиотик нь зөвхөн нянгаар үүсгэгдсэн өвчнийг анагаадаг. Харин ханиад томуу нь вирүсээр үүсгэгдсэн байдаг тул антибиотик нь энэ өвчнийг эдгээдэггүй байна.
ЭМИЙГ ХООЛНЫ ӨМНӨ УУХ УУ, ДАРАА НЬ УУХ УУ?
Худалдаж авсан эмээ бид хэрхэн хэрэглэх талаар зохих мэдээлэл тун бага. Үйлдвэрээсээ зориулалтын капсултай эмүүд ихэвчлэн хүний амны хөндий, шүдийг хамгаалах зориулалттай байдаг. Гэвч Монголчууд түүнийг нь капсулаас нь салгаад уучихаар тухайн эм шүдэнд муугаар нөлөөлөхөөс гадна зохих үйлчлэл нь буурах талтай.
Эмийг хоолны дараа болон өмнө хэрэглэх хоёр үндсэн горимтой. Ихэнх шахмал, капсул, үрэл зэрэг хатуу эмийн хэлбэрүүд нь ходоодны хүчлийн нөлөөгөөр уусмал байдалд шилжиж байж сая гэдэсний ханаар шимэгдэн цусанд орох тул дийлэнх эмийг өлөн үедээ буюу хоол идэхээсээ 20-30 минутын өмнө ууж занших хэрэгтэй. Гэхдээ өлөн үедээ ууж болохгүй эмнүүд бас бий. Үүнд аспирин, диклофенак зэрэг эмийг өлөн үедээ уувал ходоод гэдэсний салстыг цочроож дотор муухайрахаас гадна ходоодны салстыг гэмтээн шархлаа хүртэл үүсгэх магадлалтай гэнэ. Хоол шингээх бэлдмэлүүдийг харин хоол идэх үедээ ууж занших хэрэгтэй.
Тиймээс та уух гэж байгаа эм, витамин, бэлдмэлийн заавартай сайн танилцах хэрэгтэй. Хэрвээ энэ талаар заавар байхгүй бол холбогдох мэргэжлийн эмчээс өөрийн эрүүл мэндийн төлөө заавал зөвлөгөө авч заншаарай.
Түүнчлэн эм нь зарим хүнсний бүтээгдэхүүнтэй харилцан нөлөөлснөөс үйлчлэл эерэг, сөрөг үр дагавар үзүүлдэг. Тухайлбал, эмийн үйлчлэл согтууруулах ундаа, тамхи хэрэглэсэн үед буурах тохиолдол байна. Мөн жимсний шүүсний хүчиллэг чанар нь пенициллин мэтийн антибиотикийн үйлдлийг бууруулдаг бол сүүн бүтээгдэхүүн тетрациклины үйлдлийг саармагжуулдаг байна. Иймд эмийг зөвхөн цэвэр ус, буцалгасан усаар даруулж уух нь зүйтэй.
